Co stanie się z Polakami w Wielkiej Brytanii w przypadku Brexit’u – Scenariusz pierwszy

Ten post jest kontynuacją poprzednich dywagacji w kwestii referendum, gdzie wyjaśniam, że apetyt na „Breaxit” rośnie. Stawia to automatycznie pytanie – co oznaczałby Brexit to dla setek tysięcy Polaków obecnie rezydujących na Wyspach (no i mnie samej.)

Z danych oksfordzkiego Migration Observatory wynika, że w 2015 r. na Wyspach Brytyjskich mieszkało 790 tys. Polaków – przez to stanowimy drugą co do wielkości grupę “przybyszów” zaraz po hindusach – a największą grupę, jeżeli patrzeć jedynie na kraje członkowskie Unii.

Wertując internet i rozmawiając ze znajomymi często spotykam się z nieco nonszalancką opinią, że „nic nam się nie stanie”, „prawo nie działą wstecz”, „nie ma co siać strachu” czy nawet „a co z kredytami na domy jakie pobrali polacy, kto to zapłaci – królowa?.” Polacy (i nie tylko, bo mam też kontakt z przedstawicielami innych europejskich nacji) wysnuwają często wniosek, że przecież nikt nagle nie będzie ich deportował czy na siłę wyrzucał z kraju po wielu latach pobytu. 

Mieszkańcy, siłą rzeczy też cudzoziemcy, są w Wielkiej Brtanii przyzwyczajeni do rzeczy, które wcześniej opisywałam na tym blogu – poszanowania pracownika, czy angielskiego spokoju i flegmy. Ogólnie cała nacja szczyci się swoją tolerancją i dobrym wychowaniem. Jak to, by nagle mieli nas wykopywać na przysłowiowy bruk?

1)    SCENARIUSZ PIERWSZY – w Wielkiej Brytanii będą mogli pozostać tylko imigranci zarabiający więcej niż 35 tysięcy funtów na rok (ok. 200 tys. złotych)

Przy analize różnych teoretycznych scenariuszy najlepiej jest odnieść się do egzystujących już ustaleń emigracyjnych jakie odnoszą się do imigrantów spoza Unii, badź też do rozwiązań aplikowanych przez inne kraje. W tym wypadku rozważania poniższe oparte są na podstawie ustaleń odnośnie traktowania emigrantów spoza Wspólnoty Europejskiej.

„Polacy na Wyspach obawiają się m.in., że po opuszczeniu Unii przez Wielką Brytanię może zacząć ich obowiązywać przepis wprowadzony w kwietniu br. Zgodnie z nim imigranci spoza UE muszą znaleźć pracę, w której rocznie zarobią minimum 35 tys. funtów brytyjskich (ponad 200 tys. zł) – w innym wypadku zostaną odesłani do ojczyzny."

"Jeżeli dojdzie do Brexitu, podobny problem może spotkać również obywateli UE, w tym Polaków. Z analizy portalu Totaljobs.com, zajmującego się pośrednictwem pracy, wynika, że zaledwie niespełna 14 proc. Europejczyków pracujących w Wielkiej Brytanii zarabia w granicach 30-40 tys. funtów rocznie. Prawie 70 proc. z nich zarabia poniżej tej kwoty, pracując na dużo gorzej opłacanych stanowiskach.” – jak mówi Gazeta Niezależna.

Należy zauważyć, że wyjątkiem od powyższej reguły są obcokrajowcy zamieszkujący Wielką Brytanię przez ponad 10 lat – jednak dla tych co mieszkają w UK np. 8 lat nie aplikuje się żadna taryfa ulgowa i gdy nie spełniają wymogów są bez ceregieli odsyłani spowrotem do kraju pochodzenia.

By dodać tu trochę kontekstu powiem, że niewielu Brytyjczyków zarabia £35k w skali roku – średnia krajowa pensja jest aż o £10k niższa (patrz tu: Mirror.)

Przykłady zawodów zarabiających £35k i powyżej?

·         Młodszy lekarz, starszy oficer policji, architekt z doświadczeniem, dentysta, pilot linii lotniczych, członek parlamentu, prawnik czy sędzia – jak widać są to wysoko wyspecjalizowane stanowiska na które w dodatku jest zapotrzebowanie społeczne.

·         Mniej niż 35k zarabiają np: nauczyciele, kuratorzy opiekii spolecznej, pielęgniarki, strażacy, projektanci sieci (web designers), managerowie hotelii – no i oczywiście kelnerzy, sprzątaczki, sekretarki czy ogólnie pracownicy customer service, kierowcy ciężarówek i znakomita większość prostych pracowników biurowych.

Tak więc większość Polaków byłaby zmuszona opuścić Wielką Brytanię jeżeli powyższy przepis, którzy od kwietnia aplikuje się do przybyszów z krajów takich jak Stany Zjednoczone czy Kanada, miałby zostać nałożony również na imigrantów z Unii. Weźmy pod uwagę, że Wielka Brytania nie traktuje nas preferencyjnie ze specjalnej sympatii (co chyba myśli wielu europejczyków mieszkających lokalnie) ale właśnie ze względu na Unię – stąd też założenie, że wyjście z Unii = wykop dla imigrantów.

Jakby ta opcja wyglądała w praktyce? Myślę, że nie zdarzyłoby się nic drastycznego w typie masowych najazdów na domy imigrantów, wyciaganie ich za fraki w kajdanach i rezerwowanie najbliższego lotu do Warszawy – raczej po prostu w którymś momencie odciętoby jakikolwiek dostęp do zasiłków dla ludzi spoza UK, odciętoby dostęp do pracy (pracodawcy musieliby wydawać pozwolenia na prace kierując się powyższymi wytycznymi) no i suma sumarum taki imigrant nie miałby się z czego utrzymać – no chyba, że z pracy na czarno. Nie uratowałoby ludzi posiadanie „chaty na kredyt” po prostu doszłoby do sytuacji gdzie wspomniana „chata” musiałby raczej zostać szybko sprzedana – no chyba, że taki imigrant nagle wygrywa loterię i może ją z automatu wykupić od banku podpisującego hipotekę.

Scenariusz powyższy należy do wersji „najczarniejszej” ale teoretycznie może zostać zaaplikowany w praktyce – oczywiście są też pewne „okoliczności łagodzące” – np to, że teoretycznie po pięciu latach pobytu nabywa się statusu „rezydenta stałego” więc Polacy, którzy przybyli przed rokiem 2011 nie muszą sie obawiać – ba, nawet Polacy, którzy przybyli przed 2013 bo wedle Traktatu Lisbońskiego Wielka Brytania będzie miała dwa lata na wynegocjowanie „warunków wyjścia” – w tym czasie dalej będą obowiązywać obecne ustalenia. Tylko czy „pobyt stały” nabyty na mocy relacji z UE będzie równał się wolnemu dostępowi do rynku pracy? Teoretycznie tak, ale czy możemy być tego pewni?

Jeżeli ktoś jest zainteresowany, odsyłam do postu o scenariuszu drugim oraz o referendum ogólnie.